Aİ-nin 2025-ci il hesabatı: “Gürcüstanda seçki prosesi hərtərəfli islahatlar tələb edir”
Avropa İttifaqının Gürcüstanla bağlı 2025-ci il üzrə genişlənmə hesabatında qeyd olunur ki, ölkədə seçki sisteminin ümumi çərçivəsi fundamental islahatlara ehtiyac duyur.
Sənəddə vurğulanır ki, bu tövsiyə daha əvvəl ATƏT/DTİHB, Venesiya Komissiyası və Avropa Komissiyası tərəfindən də dəfələrlə səsləndirilib, lakin hələ də həyata keçirilməyib.
Hesabatda xatırladılır ki, parlament seçkiləri 2024-cü il oktyabrın 26-da, bələdiyyə seçkiləri isə 2025-ci il oktyabrın 4-də keçirilib:
“ATƏT/DTİHB müşahidə missiyası nəticəyə gəlib ki, parlament seçkiləri yüksək siyasi qütbləşmə şəraitində baş tutub, bu da demokratik geriləmə və fundamental hüquqları sarsıdan məhdudlaşdırıcı qanunlarla müşayiət olunub. Seçkiöncəsi dövr siyasi gərginlik, zorakılıq halları, vətəndaş cəmiyyəti və müstəqil medianın təhdidləri ilə xarakterizə olunub. Müxalifət partiyalarının əksəriyyəti seçkiləri boykot edib. Seçki qanunvericiliyinə hakim partiyanın maraqlarına uyğun edilən dəyişikliklər ədalətli və rəqabətli seçkilərin keçirilməsi imkanlarını ciddi şəkildə məhdudlaşdırıb.”
Avropa Komissiyasının sənədində həmçinin idarəetmə və mərkəzləşmədən uzaqlaşma sahəsində çox az irəliləyişin müşahidə olunduğu qeyd olunur.
“2025–2028-ci illəri əhatə edən ‘Sülh, ləyaqət və rifahla Avropaya doğru’ adlı hökumət proqramı Gürcüstanın Avroatlantik inteqrasiyaya sadiqliyini ifadə edir. Lakin bu bəyan edilmiş məqsədlərə zidd olaraq, 2024-cü il noyabrın 28-də baş nazir 2028-ci ilədək üzvlük danışıqlarının dayandırıldığını və Aİ-nin maliyyə dəstəyindən imtina etdiyini açıqladı. Bu qərar ölkə miqyasında geniş etirazlara səbəb oldu,” – deyə hesabatda bildirilir.
Sənədə əsasən, 2025-ci il üçün qəbul edilmiş fəaliyyət planı Avrointeqrasiyanın davam etdirilməsini hədəfləsə də, hökumət Avropa Komissiyasının 2023-cü il genişlənmə kommunikasiyasında qeyd etdiyi əsas islahatların — “doqquz addım”ın — yerinə yetirilməsi barədə ictimaiyyətə məlumat verməyib.
Avropa Komissiyasına görə, bu addımlar Gürcüstanın Aİ-yə üzvlük yolunda irəliləyiş əldə etməsi üçün həlledici əhəmiyyət daşıyır.
