Qazaxıstan Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin ötürmə qabiliyyətini artırmaq istəyir
Qazaxıstan Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəmərinin ötürmə qabiliyyətini 20 milyon tona çatdırmağı hədəfləyir ki, bu da hazırda cəmi 40%-dir.
InterPress.ge xəbər verir ki, “İnterfaks-Azərbaycan” agentliyinin verdiyi məlumata görə, bunu Bakıya səfəri zamanı ölkənin baş nazirinin müavini, ticarət və inteqrasiya naziri Serik Jumanqarin bildirib.
“Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərinin hələ də 20 milyon ton neft nəql etmək imkanı var. Bu, bizim birgə əməkdaşlıq çərçivəsində əsas məqsəd qoyduğumuz həcmdir”, - Qazaxıstanlı nazir Azərbaycan-Qazaxıstan Hökumətlərarası Ticarət-İqtisadi Əməkdaşlıq Komissiyasının 19-cu iclasından sonra keçirilən brifinqdə deyib.
İclasın protokolunda qeyd olunur ki, Azərbaycan öz tərəfdən Qazaxıstan neftinin öz ərazisi ilə dünya bazarlarına nəqlinin həcmini artırmağa hazırdır.
Məlum olduğu kimi, Qazaxıstan neft ixrac marşrutlarını şaxələndirmək üçün BTC boru kəməri ilə neft tədarükünə başlayıb. O cümlədən, “Kazmunayqaz” və SOCAR arasında bağlanmış ikitərəfli saziş çərçivəsində bu il BTC ilə 1,5 milyon ton Qazaxıstan nefti nəql edilməlidir. Bu müqavilə əsasında 2022-ci ilin martında Tengiz yatağından BTC vasitəsilə neftin tədarükünə başlanılıb. Ümumilikdə, cari ilin sonunadək Qazaxıstanın Aktau limanından BTC boru kəmərinin başladığı Azərbaycanın Səngəçal terminalına qədər Tengiz nefti ilə yüklənmiş 12-14 tankerin Xəzər dənizinə buraxılması planlaşdırılır.
Bundan əlavə, ötən ay “Kaztransoil” “Kaşaqan” yatağından 7 min ton neftin BTC kəməri ilə Azərbaycan ərazisindən tranzitini sınaqdan keçirib. Beləliklə, 2023-cü ilin birinci rübündə Qazaxıstan neftinin Azərbaycan ərazisindən ümumi tranziti təxminən 27 min ton təşkil edib.
Hazırda BTC kəməri ilə “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarından hasil edilən neft, “Şahdəniz” yatağından hasil edilən kondensat, o cümlədən SOCAR nefti və kondensat nəql olunacaq.
BTC neft kəmərinin uzunluğu 1768 km-dir. Bunun 443 km-i Azərbaycan ərazisindən, 249 km-i Gürcüstandan, 1076 km-i isə Türkiyədən keçir. Kəmərin gücü ildə 50 milyon tondan artıq neftdir.
Layihə iştirakçıları: BP (30,1%), SOCAR (25%), MOL (8,9%), Equinor (8,71%), TPAO (6,53%), ENI (5%), Itochu (3,4%), ExxonMobil (2,5%), INPEX (2,5%), TotalEnergies (5%) və ONGC Videsh (2,36%).
2022-ci ildə BTC boru kəməri ilə nəql edilən neftin ümumi həcmi 29,750 milyon ton təşkil edib ki, bu da 2021-ci illə müqayisədə 12,6% çoxdur. Bundan tranzit neftin həcmi 5 104 milyon tona çatıb ki, bu da 2021-ci illə müqayisədə 41,8% çoxdur.
